สำหรับประวัติของ กองบิน ๒๓ นั้น เมื่อปี พ.ศ.๒๕๐๔ ได้มีเหตุการณ์ตึงเครียดของประเทศเพื่อนบ้าน อันได้แก่ ประเทศลาว และประเทศกัมพูชา ซึ่งมีแนวโน้มจะกระทบกระเทือนต่อความมั่นคงของประเทศไทย ฉะนั้น ประเทศไทยในฐานะสมาชิกสนธิสัญญาป้องกันเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (สปอ.)จึงได้ขอให้ประเทศสมาชิกส่งกำลังทางอากาศมายังประเทศไทย และให้ไปประจำที่สนามบินจังหวัดอุดรธานี เพื่อช่วยเหลือในเหตุการณ์ที่จำเป็น และเพื่อเป็นการประสานงานทางกองทัพอากาศ จึงได้ส่งหน่วยบินขนาดเล็กมาประจำที่จังหวัดอุดรธานี โดยจัดอัตรากำลังเจ้าหน้าที่เป็นกองบินผสมที่ ๒ ซึ่งตั้งอยู่กองบิน ๒ และให้ฝูงบินผสมอิสระที่ ๒๒ ไปประจำที่สนามบินอุบล ฝูงบินผสมอิสระที่ ๒๓ ไปประจำการที่สนามบินอุดร ตามคำสั่ง ยก.ที่ ๒/๐๕ เมื่อเหตุการณ์คลี่คลายไปในทางที่ดีแล้ว ประเทศชาติภาคีก็ถอนกำลังกลับทั้งหมด แต่ทางกองทัพอากาศเห็นว่าที่จังหวัดอุดร เหมาะที่จะเป็นหน่วยตั้งกำลังทางอากาศ ประกอบกับมีภารกิจต่อต้านภัยคุกคามของคอมมิวนิสต์ทางกำลังทหาร ซึ่งมีทีท่าว่าจะลุกลามต่อจากประเทศลาวเข้ามายังประเทศไทย กองทัพอากาศ จึงได้แปรสภาพจากฝูงบินผสมอิสระที่ ๒๓ เป็นอัตรากองบินผสมที่ ๒ (เพื่อพลาง) ตามคำสั่ง ทอ.(เฉพาะ) ลับที่ ๑๓/๐๕

ลง ๔ มิ.ย.๐๕ จากคำสั่งดังกล่าวจึงทำให้หน่วยบินผสมอิสระที่ ๒๓ แปรสภาพเป็นฐานบิน ในปี พ.ศ.๒๕๐๘ สงครามเวียดนามอุบัติขึ้น สหรัฐอเมริกา ได้ขออนุมัติรัฐบาลไทย ใช้สนามบินจังหวัดอุดรธานี เป็นที่ตั้งกำลังทางอากาศของตน กองทัพอากาศ จึงจำเป็นต้องพัฒนาเพิ่มเติมทั้งกำลังพล อาวุธยุทธโธปกรณ์และหน่วยงานต่าง ๆ มากยิ่งขึ้น เพื่อให้สามารถประสานกับ ทอ.อม.ได้เต็มที่ ในปี พ.ศ.๒๕๑๘ สงครามเวียดนามยุติลง ทอ.อม. ได้ถอนกำลังทางอากาศของตน จากอุดรกลับทั้งหมด ถึงแม้นเหตุการณ์ในเวียดนามจะยุติแต่เหตุการณ์ของผู้ก่อการร้ายในประเทศกำลังทวีความรุนแรงมากยิ่งขึ้นทุกที ทั้งประเทศเพื่อนบ้านได้เปลี่ยนแปลงระบบการปกครอง ในทางตรงกันข้ามกับระบบการปกครองของประเทศไทย ทางรัฐบาลไทยเห็นว่า ที่ฐานบินจังหวัดอุดร จะต้องมีกำลังทางอากาศที่ถาวร มีกำลังเพียงพอที่จะสามารถปฏิบัติการได้ ทั้งในยามปกติและยามฉุกเฉิน จึงได้อนุมัติให้กองทัพอากาศ แปรสภาพจากฐานบินเป็น กองบิน ๒๓ ตามคำสั่ง ทอ.(เฉพาะ) ลับที่ ๑๕๑/๒๐ ลง ๒๖ ก.ย.๒๐ ทั้งนี้ตั้งแต่ ๑ ต.ค.๒๐ เป็นต้นไป